کشک در طب سنتی
تاریخ انتشار: ۱۲ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۲۰۱۲۲
کشک، یکی از مواد غذایی است که در فرهنگ غذایی ایرانیان جایگاه ویژه‌ای دارد. این ماده که از آخرین مشتقات شیر محسوب می‌شود در بسیاری از غذاها مانند کشک‌بادمجان و انواع آش کاربرد داشته و علاوه بر این، بسیاری آن را به‌عنوان تنقلات خشک مصرف می‌کنند. در سال‌های اخیر، کارخانجات تولید لبنیات، تولید کشک محلی و سنتی را در دستور کار خود قرار داده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در این مقاله از منظر طب سنتی ایرانی به این سؤالات پاسخ می‌دهیم. درصورتی‌که از مصرف‌کنندگان کشک هستید یا تابه‌حال آن را مصرف نکرده‌اید، مطالعه این مقاله می‌تواند جایگاه صحیح آن را در رژیم غذایی‌تان به شما نشان دهد.
کشک چیست و چطور تهیه می شود؟کشک، یکی از مشتقات شیر است. این ماده لبنی که عمدتا با طعم شور شناخته می‌شود از بیشترین مقدار کلسیم و پروتئین نسبت به دیگر فرآورده‌های لبنی برخوردار است. در تهیه کشک سنتی و محلی ابتدا از شیر ماست تهیه می‌شود. پس چند بار آبگیری ماست، آن را جوشانده و خشک کرده و با جداسازی و اضافه کردن نمک، کشک به دست می‌آید.
در کارخانجات نیز اساس فرآیند تهیه کشک به همین منوال است با این تفاوت که چندین بار عمل پاستوریزه و استریلیزه کردن نیز روی شیر و ماست تهیه‌شده از آن انجام می‌شود. همچنین، فرآیند تهیه کشک نهایی از ماست نیز توسط دستگاهی به نام سپراتور انجام می‌شود. از مهم‌ترین مواد مغذی موجود در کشک، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ویتامین‌ها B1، B2 و B3 (پروبوتیک‌ها) آهن فسفر پتاسیم کلسیمهمچنین، هر صد گرم از این ماده، دارای ارزش غذایی به شرح زیر است:
انرژی: ۳۷۸ کیلوکالری کربوهیدرات: ۸٫۰۷ گرم پروتئین: ۷۰٫۲۰ گرم چربی: ۷٫۱۰ گرم آب: ۶ گرم نمک: ۰٫۶۴ گرمدر طب مدرن گفته می‌شود که مصرف کشک، دارای فواید زیر برای بدن خواهد بود:
استحکام استخوان‌ها و دندان‌ها تنظیم فشارخون بهبود عملکرد روده بهبود سلامت و عملکرد دستگاه هاضمه و گوارش تقویت سیستم ایمنی تقویت مغز و عملکرد آن شادابی و نشاط پوست و موبا این مقدمه نسبتا طولانی به بررسی جایگاه کشک در طب سنتی می‌پردازیم.
طبع کشک در طب سنتی
همان‌طور که می‌دانید، طب سنتی قدیم ایران که چند سالی از احیای مجدد آن می‌گذرد، هر ماده غذایی را با چهار طبع زیر توصیف می‌کند:
خشک تر گرم سرددرواقع هر ماده غذایی می‌تواند یکی از طبع‌های زیر را داشته باشد:
خشک و تر گرم و تر سرد و تر سرد و خشکطب سنتی این چهار طبع را با بررسی وضعیت خون، مغز و دیگر ارگان‌های بدن، پس از مصرف هر غذا به دست می‌آورد. ازنظر این طب، کشک طبعی سرد و خشک دارد. البته، جامد یا مایع بودن کشک در تری یا خشکی آن اثرگذار است. به‌گونه‌ای که مثلا کشک خشک تنقلاتی، طبعی خشک‌تر نسبت به کشک مایع دارد.
در طب سنتی گفته می‌شود افرادی که طبع بدنشان به سمت هریک از طبایع چهارگانه منحرف شده است باید غذاهایی با طبع مخالف را مصرف کنند. به‌عنوان‌مثال، افراد بلغمی‌مزاج که طبع بدنشان به سمت سردی و تری رفته است باید مواد غذایی گرم و خشک مصرف کنند.
با توجه به توضیحات داده‌شده مشخص است که افرادی که طبعشان به سمت گرمی و تری رفته با مصرف کشک می‌توانند طبع بدن خود را متعادل کنند. البته این گفته به این معنی نیست که مثلا افراد بلغمی‌مزاج یا افرادی که طبع متعادلی دارند، نمی‌توانند این ماده را مصرف کنند. بلکه آن‌ها نیز می‌توانند با کاهش مصرف خود از طعم لذیذ کشک بهره ببرند. همچنین، اگر طبع بدن شما به سمت خشکی رفته، بهتر است از مصرف کشک‌های خشک و تنقلاتی خودداری کنید. در کشور ما برند سمیه یکی از بهترین تولیدکننده‌های کشک به روش سنتی که انواع مایع و خشک کشک را تولید می‌کند.
کشک با مصلحاگر طبع فرد به سمت سردی و خشکی رفته، بهتر است کشک را با مواد افزودنی که طبع آن را اصلاح می‌کنند، مصرف کند. به‌عنوان‌مثال، افزودن موادی مانند نعنا، سیر و پیاز به کشک، طبع آن را گرم‌تر می‌کند. همچنین، سیر و نعنا خود دارای طبعی خشک هستند و درصورتی‌که به کشک مایع اضافه شوند، آن را بیش‌ازپیش متعادل می‌کنند. گفته می‌شود که پس از متعادل شدن طبع بدن نیز هر ماده غذایی ازجمله کشک را با مصلح آن مصرف کنید.
مسئله دیگری که در طب سنتی مطرح می‌شود، این است که با افزایش سن بدن به‌تدریج و به‌طورمعمول به سمت سرد شدن می‌رود. به همین دلیل، توصیه می‌شود افرادی که سنین میان‌سالی را طی می‌کنند، غذاهایی با طبع گرم مصرف کنند. مصرف غذاهای تر یا خشک نیز به تری یا خشکی بدن فرد بستگی دارد. اضافه‌وزن در سنین بالا، یکی از نشانه‌های تری بیش‌ازاندازه بدن است.
علاوه بر مواد گفته‌شده، می‌توان با مصرف هرگونه سبزیجات معطر و گرم مانند پونه، شوید، زیره و غیره طبع کشک را اصلاح کنید.
طب سنتی ایران نیز تا حد زیادی بر طب مدرن در خصوص خواص درمانی و پیشگیرانه کشک از بیماری‌های مختلف، صحه می‌گذارد. این طب، علاوه بر خواص گفته شده در قسمت‌های قبل، مزایای زیر را نیز برای مصرف متعادل کشک برمی‌شمارد:
قابض کردن روده کاهش تندی صفرا درمان‌کننده کک‌ومک و لکه‌های پوستی به‌ویژه در ترکیب با آبلیمو و اعمال موضعی ضدعفونی‌کننده دستگاه گوارش رفع تیرگی زیر چشم‌ها با اعمال موضعیدر طب سنتی، همچنین گفته می‌شود که افرادی که دچار مشکلات مربوط به مو مانند ریزش، شوره، شکنندگی، موخوره و کچلی هستند، کشک را با آب مخلوط کرده و سر خود را با آن شستشو دهند.
موارد محدودیت مصرف کشکبهطورکلی، طب سنتی معتقد است که در مصرف لبنیات نباید زیاده‌روی کرد. این طب، همچنین بر مصرف همه مواد غذایی بدون افزودنی‌های نگه‌دارنده تأکید دارد. متخصصان، توصیه می‌کنند افراد زیر در مصرف کشک، محتاط باشند:
افرادی که دچار مشکلات معده و گوارشی هستند افرادی که معده نفاخ دارند افراد بلغمی‌مزاج افرادی که به لبنیات یا سبزیجات اضافه‌شده به کشک آلرژی دارند. افراد مسن افرادی که فشارخون بالا دارند کشک و رژیم غذایی گیاه خواریاگرچه در طب سنتی از گیاه‌خواری صحبتی نمی‌شود، ولی این طب بر لزوم کنترل مصرف گوشت و پروتئین حیوانی، تأکید می‌کند. افراد گیاه‌خوار می‌توانند از کشک به‌عنوان یکی از منابع اصلی تأمین پروتئین حیوانی بدن خود استفاده کنند. همان‌طور که گفتیم، کشک، چهار برابر شیر کلسیم و پروتئین دارد. به‌این‌ترتیب، این افراد می‌توانند با مصرف کشک، مصرف دیگر لبنیات خود را نیز کاهش دهند. البته باید این تغییرات با تحقیقات فراوان و ترجیحا زیر نظر پزشک صورت بپذیرد.
سخن آخرکشک، یکی از مواد غذایی پرکاربرد در فرهنگ غذایی ایران و آسیای میانه از ترکیه تا مغولستان است. این ماده غذایی از آخرین مشتقات شیر است که از پساب کره یا ماست خشک‌شده به دست می‌آید. کشک سنتی ازنظر ارزش غذایی، حاوی مقادیر زیادی پروتئین، کلسیم، فسفر و آهن بوده و در درمان و پیشگیری از بسیاری بیماری‌ها مؤثر است.
طب سنتی ایران نیز مصرف به‌اندازه کشک را مجاز و مفید می‌داند. ازنظر این طب، طبع کشک، سرد و خشک و در صورت مایع بودن با خشکی کمتر است. بنابراین، این ماده در بهبود عوارض ناشی از گرمی و تری بیش‌ازحد بدن مؤثر است. طب سنتی توصیه می‌کند که کشک را به همراه مصلح‌هایی مانند نعنا، سیر و سبزیجات معطر که طبعشان گرم و تر است، مصرف شود.
منبع: فرارو
کلیدواژه: کشک اش کشک سمیه گفته می شود ماده غذایی مواد غذایی مصرف کنند مصرف کشک طبع بدن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۲۰۱۲۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
این مواد غذایی سرشار از ویتامین C هستند
به گزارش خبرآنلاین،زهرا عبداللهی با اشاره به اینکه احتمال بروز بیماری‌های تنفسی همچون سرماخوردگی در فصل پاییز افزایش می‌یابد، گفت: به لحاظ تغذیه‌ای برای جلوگیری از بروز چنین بیماری‌هایی توصیه می‌کنیم منابع تغذیه‌ای حاوی ویتامین C بیشتر مصرف شود.
ایسنا در خبری نوشت:وی با بیان اینکه ویتامین C در همه سبزیجات و میوه‌های تازه وجود دارد، اظهار کرد: بعضی از میوه‌ها مانند مرکبات، ویتامین C بیشتری دارند، ولی معنایش این نیست که مابقی میوه‌ها و سبزیجات فاقد ویتامین C هستند.
وی با تاکید بر اینکه مصرف روزانه سبزی‌ها و میوه‌ها، ویتامین C مورد نیاز بدن تامین می‌شود، تصریح کرد: به دنبال مصرف میوه‌ها و تامین ویتامین C، سیستم ایمنی بدن نیز تقویت می‌شود و تاحدودی از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری می‌کند. در صورت ابتلا به سرماخوردگی و بیماری‌های تنفسی، مصرف مایعات و بویژه مایعات و غذاهای گرم به بهبود مبتلایان کمک می‌کند.
عبداللهی ادامه داد: نیازی به خرید قرص ویتامین C نیست، ویتامین C باید به طور طبیعی از رژیم غذایی تامین شود که در همه سبزیجات و میوه‌های تازه و خام وجود دارد. میزان ویتامین C در میوه و سبزی پخته شده کاهش می‌یابد. توجه کنید که رعایت تعادل و تنوع در برنامه غذایی روزانه، سیستم ایمنی بدن را نسبت به بیماری‌ها مقاوم می‌کند.
۲۳۳۲۱۷
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901491
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان